Αρχαιολογικοί χώροι (5)
Οι Οινιάδες είναι αρχαία Ακαρνανική πόλη του 5ου π.Χ. αιώνα, 25 χλμ. δυτικά του Μεσολογγίου, κοντά στο χωριό Κατοχή και ένας από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους της Αιτωλοακαρνανίας.
Χτισμένη κοντά στις εκβολές του Αχελώου, ήταν παράλια πόλη και μία εκ των Εχινάδων νήσων. Η πόλη θεωρείται πως πήρε το όνομά της από τον Αιτωλό βασιλιά Οινέα, ενώ στον Μεσαίωνα ονομαζόταν και Τρικαρδόκαστρο. Έτσι αποκαλούνται σήμερα τα ερείπια των τειχών της αρχαίας πόλης.
Από τα σημαντικότερα ευρήματα της περιοχής είναι το αρχαίο τείχος, που σώζεται έως σήμερα και έχει 14 πύλες, καθώς και το θέατρο, που χωράει 3.000 θεατές και στο οποίο διοργανώνεται κάθε χρόνο το Φεστιβάλ Αρχαίου Θεάτρου Οινιάδων.
Σε απόσταση 2 περίπου χιλιομέτρων από την πόλη του Μεσολογγίου και μόλις 60 μέτρων βορείως της διασταύρωσης της εθνικής οδού Αντιρρίου - Αγρινίου, βρίσκονται οι γνωστές, ήδη από τον 19 αι., ρωμαϊκές θέρμες Αγίου Θωμά. Πιο συγκεκριμένα, ο Βρετανός στρατιωτικός και περιηγητής W. M. Leake προσδιορίζει τη θέση τους ως «ευρισκόμενη στο μέσον της απόστασης Μεσολογγίου – Καλυδώνας».
Εικάζεται πως οι θέρμες κτίστηκαν τον 2ο αι. μ.Χ. και καταστράφηκαν από τον ισχυρότατο σεισμό του 551 μ.Χ., που έπληξε ολόκληρη τη βορειοδυτική Πελοπόννησο και την Αιτωλία, ενώ ο χώρος κατόπιν χρησιμοποιήθηκε ως χριστιανικό νεκροταφείο. Οι εργασίες για την ανάδειξη του μνημείου, που εντάχθηκαν στο πρόγραμμα INTERREG II, περατώθηκαν το 2001.
Πρόκειται για ένα μεγάλο δημόσιο συγκρότημα ρωμαϊκών θερμών (λουτρών), οι τοίχοι του οποίου σώζονται σε μέγιστο ύψος 7μ. Έχει σχήμα Τ στην κάτοψη και αποτελείται από τρεις σαφώς ευδιάκριτους χώρους, μία μεγάλη ορθογώνια δεξαμενή στο ανατολικό τμήμα του για το ψυχρό λουτρό, έναν κεντρικό χώρο με τέσσερις κτιστούς κυλινδρικούς λουτήρες για το χλιαρό λουτρό και τέλος μία σειρά από μικρούς χώρους διαφόρων σχημάτων στο δυτικό τμήμα του, διαμορφωμένους σε μπανιέρες για το θερμό λουτρό.
Η Αλίκυρνα ήταν αρχαία αιτωλική πόλη και χρονολογείται στον 4ο π.Χ. αιώνα. Τα ευρήματα είναι μεγάλης αρχαιολογικής αξίας, ενώ αυτό που εντυπωσιάζει περισσότερο είναι η τεράστια έκταση της αρχαίας πόλης και το σχέδιο και η ρυμοτομία της.
Στη βορειότερη κορυφή του λόφου διατηρούνται τα ερείπια μικρού οχυρωματικού περιβόλου, έκτασης περίπου 20 στρεμμάτων, που περικλείει την ακρόπολη. Στην περιοχή έχουν ανακαλυφθεί επίσης τάφοι της γεωμετρικής και ελληνιστικής εποχής, τμήμα χαλικόστρωτου δαπέδου αρχαίας κατοικίας καθώς και τμήμα αρχαίου αγωγού αποχέτευσης. Στο χώρο ανακαλύφθηκε και ένας υπόγειος μακεδονικού τύπου τάφος, που αποτελείται από έναν προθάλαμο και δύο νεκρικούς θαλάμους.